نظم (یا بینظمی) دنیای جدید

صفات تفضیلی و مبالغـهآمیـز در وصـف تغییـرات در حـال وقـوع، هرگـز تمـامی نـدارد: تغییـرات
تکنوتیک، تغییرات انقلابی، پارادایم جدید، سونامی تغییرشکل (همۀ این کلمـاتِ توصـیفی بعـلاوۀ
سونامی عظیمی از صفات مبالغهآمیز دیگر). چنین توصیفات مبالغهآمیـز و افراطـی بـه ایـن دلیـل
ظهور نکردهاند که جهان علاقهای ناگهانی به استفاده از حکایت و تمثیلهای مبالغهآمیز پیـدا کـرده
است. بلکه بکارگیری این زبان بیشتر از تلاشهای تجّار گیج و سردرگم، نظریهپردازان وحشـتزده
و خبرنگاران تهییج شده نشأت میگیرد کـه برآننـد تـا جهـانی را کـه در حـال ورود بـه آن هسـتند و
تغییراتی که هیچ شباهتی به تغییرات گذشته ندارد، توصیف کنند.
تعریف میکند که چگونه سی سال اول از سی و پنج سـال خـدمت ۲۱ ژنرال بازنشسته، کالین پاول
نظامیاش راحت و بی دغدغـه بـوده اسـت. زیـرا در آن سـالها، کـل اسـتراتژی ایـالات متحـده در
جهان در یک کلمه خلاصه میشد: محدودسازی. هدف این بود که پیشرفت ایـدئولوژیکی، سیاسـی
و نظامی کمونیسم را محدود کند. ایالات متحـده از نظریـۀ یکپارچهسـازی نظامهـای جهـان پیـروی
میکرد که همه آن را درک میکردند. پس تنها یک دشمن وجود داشت- آنهم به گفتـۀ پـاول، «یـک
دشمن خوب» و البته جنایتکارانی نظیر استالین که به قساوتهای بیرحمانه و وحشتناک دسـتور
، که در سـازمان ملـل متحـد کفـش را درآورد و روی میـز کوبیـد، اینهـا ۲۲ قتل میدادند، و کراشوف
دشمن را تکمیل میکردند. ایالات متحده در مقابله بـا ۳۰٫۰۰۰ سـلاح هسـتهای جمـاهیر شـوروی سلاح هستهای ساخت. هر دوی آنها، ارتـش خـود را در سراسـر اروپـا بـه خـط کردنـد و
ناگهان، همۀ اینها تغییر کرد.
را نقل میکند که از تـلاش بـرای توضـیح ۲۳ ژنرال پاول ماجرای یک نشست تاریخی با گورباچوف
اینکه چگونه الگوهای قـدیمی جهـان، دیگـر کـارایی ندارنـد، عصـبانی و کلافـه شـده بـود. در آخـر،
، وزیر امورخارجه آمریکا خم شد و گفت: «وزیر شولتز، بایـد ۲٤ گورباچوف روی میز به سمت شولتز
درک کنید که امروز دارم به جنگ سرد خاتمه میدهم.» و سپس گورباچوف به پاول گفـت: «ژنـرال
باید برای خودتون یه دشمن دیگه پیدا کنید.»
در آن زمان پاول با خود فکر کرده بود که «من دلم نمیخواد یه دشـمن دیگـه پیـدا کـنم. فقـط چنـد
سال دیگه تا بازنشستگیم مونده. شما دشمن خوبی هستین. نمیشه همینطوری بنشینید اونجا و یـه
دفعه همه فرضیات، قوانین، نظامهای واردات و صادراتی و سـاختارهای سیاسـی کـه چهـل سـال
دنیا رو سرپا نگه داشـته بـوده، بـه هـم بریزیـد.» و سـپس، در دسـامبر ۱۹۹۱ ،جمـاهیر شـوروی از
ادامۀ راه بهعنوان یک کشور واحد و متحد دست برداشت. جماهیر شوروی؛ نظـامهـای اقتصـادی،
ارزشی و اعتقادیاش را از دست داد. این جریان، به جهان دوقطبی، و لوازم آن از جملـه سیاسـت
محدودسازی و نظریۀ یکپارچهسازی نظامها در خصوص چگونگی کارکرد جهان خاتمه داد.
نتیجۀ این امر، امروز، بینظمی دنیای نوین است که با سرعت آشکار میشود. تغییراتـی کـه پـیش
از این قابل تصور نبود، در دنیا در حال وقوع هستند و اعمـال ایـن تغییـرات بـر زنـدگی شـغلی و
شخصیمان تأثیر بیرحمانهای دارد. نوعی گشـایش و فرّاریـت کـه ظـاهرا در عـین اینکـه سرشـار از
موقعیتهای جدید است، پر از خطر برای کشورتان، سازمانتان، خودتان و بشریت نیز هست.
با سقوط جهان دو قطبی، آلمان غربی و شرقی دوباره متحد شدند، امـا تغییـرات جهـانی بیشـتری
صورت گرفت. نلسـون مانـدلا، کـه دیگـر بـهعنوان “کمونیسـتِ” بـه ظـاهر تحـت حمایـت جمـاهیر
شوروی قابل قبول نبود، بعد از ۲۷ سال زنـدان، آزاد شـد و اسـتانی چنـدنژادی در جنـوب آفریقـا
تأسیس و توسط وی رهبری شد. جنگی در خاورمیانه جریان داشت که بیست کشـور هـمپیمـان در
آن دخیل بودند که از این میـان جمـاهیر شـوروی و ایـالات متحـده در یـک جبهـه حضـور داشـتند.
جنگهای داخلی وحشتناک در یوگوسلاوی، گرجستان، بوسنی، چچـن، کرواسـی و جاهـای دیگـر
آغاز شد. صدها هزار نفر از اهالی سومالی و نیم میلیون از جمعیت روآندا، قربانی هـرج و مـرج و
بی نظمی بی حد وحصر دنیای جدید شدند. دو تن از سرسخت ترین دشمنان عصر جدید، اسرائیل
و فلسطین، پیمان صلح امضا کردند؛ رهبران هر یک در کـاخ سـفید بـا هـم دسـت دادنـد. ایـالات متحده بههائیتی حمله کرد. ایالات متحده به سومالی حمله کرد. ایالات متحده به غیره و غیره حملـه
کرد. جنگ و صلح در سراسر جهان شیوع یافت.
اقتصاد جدید
این شرایط جدید جهان، اقتصاد جهانی را دگرگون ساخت. مدیر کل شرکت تولید و فروش
، یک روز صبح از خواب بیدار شد و دید که روسیه دارد آلومینیوم را نصف ۲٥ آلومینیوم آمریکا
قیمت رایج، در بازارهای جهانی به فروش می رساند. اولین تحقیق مهمی که در مورد مردم چین
صورت گرفت حاکی از آن بود که دو سوم جمعیت کشور حاضرند سخت کار کنند تا ثروتمند شوند
و تنها ٤ %از جمعیت چین،

خواهان ادامۀ انقلاب بودند. لستر تورو
خود که برای سردمداران تجاری ایالات متحده ایراد میکرد، سؤال کرد: «فکر میکنید کدام کشوراقتصاددان- در سخنرانی ۲٦
فارغالتحصیلان بیشتری در مقطع دبیرستان دارد، ایالات متحده یا چین؟» و پاسخ داد: «اگر
حدس میزنید که چین، بله، پاسختان صحیح است- با تفاوتی بالغ بر چند صد میلیون نفر
فارغالتحصیل بیشتر. حال سؤال این است که چرا باید در ایالات متحده تحصیلکردهای را
استخدام کنم که سالیانه ۳۰٫۰۰۰ دلار حقوق میگیرد، در حالیکه کسی که به اندازۀ او سواد دارد، در
چین ماهیانه ۱۰۰ دلار حقوق میگیرد؟» بسیاری از تجار آمریکایی از قبل به این سؤال پاسخ
دادند که «استخدام نمیکنیم». میلیونها نفر از این به اصطلاح آدم فضاییهای مجازی که در
فاصلهای دور، در شانگهای، دهلی نو و هنگکنگ پشت کامپیوتر نشسته و روی صفحه کلید
کلیک میکنند، کاملاً از لحاظ شبکهای به هم مرتبط بوده و از کارمندان ایالات متحده به شمار
میروند. با این تفاوت که مالیاتی که کارکنان در خود ایالات متحده میپردازند را نمیپردازند و در
کشور ایالات متحده زندگی نمیکنند.
جهان دو قطبی به اقتصادی چندقطبی تبدیل شده است. در دهۀ ۱۹٦۰ ،آسیای شرقی تنها ٤ %از
خروجی اقتصاد دنیا را داشت. امروزه، این منطقه، ۲٥ %از اقتصاد دنیا را در دست دارد.

در
همین زمان، درآمد ناخالص سرانه
در ایالات متحده با نرخ نه چندان بد ۳ %افزایش پیدا ۲۷
میکرد، در حالی که کرانۀ اقیانوس آرام
شاهد نرخ هایی تقریباً دو برابر بیشتر از این بود. تایوان ۲۸
و کرۀ جنوبی، که خودشان در سالهای نه چندان دور از کشورهای کمهزینه به شمار می رفتند اکنون به این نتیجه رسیده بودند که باید برخی از پروژههای کاری خود را به کشورهای کمهزینهتری
نظیر چین انتقال دهند.
اقتصاد در عصر هوش شبکهای، اقتصاد دیجیتالی است. در اقتصاد قدیم، جریان اطلاعات به
صورت فیزیکی صورت میگرفت: پول نقد، چکها، صورت حسابها، بارنامهها، گزارشات،
نشستهای رو در رو، تماسهای تلفنی با تلفنهای قدیمی یا انتقال اطلاعات از ارسالات رادیویی
و تلویزیونی، طرح اولیه برنامههای کاری، نقشهها، عکس ها، کاغذهای نوت قطعات موسیقی و
پست مستقیم تبلیغات.
در اقتصاد نوین، اطلاعات در تمامی اشکال موجود، به صورت دیجیتال درآمده است- حجم آن به
اندازهی بیتهایی که در کامپیوتر ذخیره میشوند کاهش یافته و سرعت انتقال آن در شبکه، با
سرعت نور رقابت میکند. با استفاده از کدهای دودویی کامپیوتری، اطلاعات و ارتباطات به
کدهای دیجیتالی صفر و یک تبدیل شدهاند. از این رو، دنیای جدیدی که خلق شده است به اندازۀ
ابداع خود زبان، (پارادایم قدیمی که تمام تعاملات فیزیکی بر اساس آن صورت میگرفت) اهمیت
دارد.
گردباد تکنولوژیکی که ما را به سمت اقتصاد دیجیتالی میکشاند بسیار قوی و بیرحم است.
۳۰ ، بازیگر شکسپیری فوقالعادهای که نقش کاپیتان ژان لوک پیکارد ۲۹ پاتریک استوارت
را در
بر عهده داشت، به این نکته اشاره کرد که تماس ۳۱ سریال تلویزیونی پیشتازان فضا: نسل بعدی
گیرندۀ اصلی در سریال پیشتازان فضا- دستگاهی که از آن استفاده میشد تا جملۀ مشهور

• اکنون همانندش در تلفنهای همراه کوچک و تاشو نیز ۳۲” اسکاتی، من رو بفرست برم فضا”
  وجود دارد.